Pod koniec listopada br. przy Centrum Technologii Energetycznych (CTE) w Świdnicy odbędzie się uroczyste otwarcie pionierskiej instalacji  fotowoltaicznej, pełniącej funkcje badawcze, testowe i demonstracyjne. To największe w Polsce laboratorium energii słońca powstało jako efekt unikatowej metodyki wypracowanej przez ekspertów z Wydziału Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej oraz świdnickiego ośrodka CTE.

"Laboratorium energii słońca" w Świdnicy

Celem realizowanego przedsięwzięcia jest odpowiedź na pytanie, jak w warunkach typowego dla Polski klimatu i nasłonecznienia wytwarzać energię ze słońca w sposób najbardziej racjonalny i korzystny. A okazuje się, że za sprawą niebywałego postępu technicznego w dziedzinie technologii solarnych, sposobów i rozwiązań jest daleko więcej niż byśmy w Polsce mogli się spodziewać.

Nie ma lepszego sposobu, by taką wiedzę uzyskać niż poprzez praktyczną weryfikację w warunkach rzeczywistych i na działających instalacjach solarnych do wytwarzania energii elektrycznej i jej magazynowania. Takie możliwości stworzono właśnie w Świdnicy.

Na czym polega wyjątkowość i innowacyjność tego projektu?

Po pierwsze wynika ona ze skali przedsięwzięcia oraz różnorodności technologicznej, co daje znacznie szersze możliwości wyboru. Na terenie świdnickiego CTE zlokalizowano aż 16 technologii fotowoltaicznych do wytwarzania energii elektrycznej ze słońca w technologiach, które w Polsce są wciąż rzadko jeśli w ogóle spotykane.

Oprócz powoli torujących już sobie w Polsce technologii krzemu poli i monokrystalicznego, w Świdnicy można zapoznać się z systemami fotowoltaicznymi II generacji. Są wśród nich moduły cienkowarstwowe, systemy oparte na ogniwach krzemowych o podwyższonej sprawności, typu PERC, HIT, back-contact czy te bazujące na krzemie amorficznym i mikrokrystalicznym. Ich lepsza wydajność wynika z wykorzystania szerszego zakresu widma optycznego niż w modułach tradycyjnych oraz minimalizacji efektu termicznego.

Po drugie, przedsięwzięcie świdnickiego Centrum Technologii Energetycznych, to unikatowa i bardzo praktyczna metoda weryfikacji sprawności poszczególnych technologii PV pod kątem wykorzystania na dachach budynków, zarówno mieszkalnych, jak i przemysłowo-usługowych, oraz na terenach wokół nich.

Innowatorzy ze Świdnicy sprawdzają wydajność energetyczną w trakcie procesu obejmującego 3 etapy. Najpierw testowanych jest szesnaście par różnych modułów PV, następnie  piętnaście małych systemów o mocy 3 kWp, typowych do zastosowania w budynkach mieszkalnych, a następnie sześć systemów o mocy ok. 30 kWp. Wszystko po to, by znaleźć najwłaściwszą technologię do danego zastosowania, typu budynku czy lokalizacji konkretnego terenu. Nad całością czuwa autorski system elektroniczny, monitorujący pracę i rezultaty wszystkich systemów objętych instalacją.

Po trzecie, świdnickie przedsięwzięcie jest ważne ze względu na odniesienie do problematyki magazynowanie energii wytworzonej ze słońca, a jest to obecnie jeden z kluczowych kierunków rozwoju technologii solarnych na świecie. Chodzi tu przecież o możliwość korzystania z tej energii w niemal dowolnym czasie, a więc docelowe uniezależnienie nas od kaprysów pogody. W Świdnicy testowane są 3 nowoczesne systemy akumulacji energii o łącznej pojemności 65 kWh, w tym przepływowe baterie wanadowe typu REDOX. Baterie łączy się w systemy o różnej mocy, w tym takie, które są typowe dla rozwiązań prosumenckich, goszczących coraz częściej na naszych dachach i wokół naszych domów.

Po czwarte, Centrum Technologii Energetycznych, testuje na swojej instalacji również rozwiązania hybrydowe, a więc oparte nie tylko na systemach fotowoltaicznych, ale także łączących PV z małymi turbinami wiatrowymi z osią pionową i poziomą o mocach ok. 1 kWp i połączonych z akumulatorami energii. Takie instalacje świetnie się uzupełniają, gdyż w porach jesienno-zimowych, gdy brak jest słońca i niebo jest zachmurzone, często panują niezłe warunki wietrzne, co pozwala nam wciąż wytwarzać energię z własnych źródeł.

Po piąte, instalacja w Świdnicy została zaprojektowana, zbudowana i wyposażona tak, by móc oceniać wpływ z energii wytwarzanej z mikroźródeł na funkcjonowania sieci elektroenergetycznej. Będzie więc ważnym w głosem w toczącej się debacie, prowadzącej do stworzenia takich sposobów współpracy małych instalacji z siecią niskich napięć  który będzie bezpieczny i pożyteczny dla operatorów sieci i właścicieli instalacji.

Po szóste, nowoczesne technologie wymagają profesjonalnego wykonawstwa, a kiedy mówimy o systemach fotowoltaicznych, których w Polsce nie powstało jeszcze zbyt wiele, jest to kwestia o kardynalnym znaczeniu. Dlatego też, wraz z laboratorium systemów fotowoltaicznych przy Centrum Technologii Energetycznych powstaje również świetnie wyposażony ośrodek szkoleniowy dla instalatorów systemów fotowoltaicznych poszukujących praktycznej wiedzy na najwyższym poziomie. Funkcje edukacyjne umożliwiają dostęp zarówno do całej instalacji PV i poszczególnych systemów, ale także do stanowisk praktycznej nauki zawodu w postaci dachów demonstracyjnych do montażu systemów PV czy stanowisk warsztatowych do zestawiania instalacji. Warto dodać, że oprócz technologii PV ośrodek został wyposażony także pod kątem szkoleń instalatorów pomp ciepła, powietrznych i gruntowych i że w budynku CTE znajdują 4 różne urządzenia tego typu, a ich praca jest monitorowana na bieżąco przez system zarządzania inteligentnym budynkiem BEMS.

Po siódme wreszcie, w Centrum Technologii Energetycznych w Świdnicy można liczyć na profesjonalne doradztwo, które dotyczy nie tylko tego, jak dobrać instalacje fotowoltaiczne do konkretnych potrzeb, bazując na wynikach zweryfikowanych i przetestowanych na instalacji badawczej CTE technologii PV. W świdnickim ośrodku można też dowiedzieć się, czym kierować się, aby zapewnić opłacalność takich inwestycji oraz z jakich źródeł i w jaki sposób uzyskać wsparcie na budowę własnych źródeł energii odnawialnej w Polsce..

Czym jest Centrum Technologii Energetycznych (CTE)?

To jednostka wewnętrzna Stowarzyszenia Wolna Przedsiębiorczość – pozarządowa organizacja ekspercka pełniąca rolę brokera technologii i innowacji. Pozostajemy jednym z największych inicjatorów i propagatorów wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii i technologii energooszczędnych w Polsce od przeszło 20 lat. Stowarzyszenie aktywnie działa na rzecz racjonalnego wykorzystania energii i wykorzystania nowoczesnych technologii na poziomie: pojedynczych budynków, gminy, powiatu oraz regionu.

Justyna Wojciechowska, fea.pl